भूतकाळात घडून गेलेल्या ह्या गोष्टीचा नेमका कालखंड कोणता ह्याचा अंदाज वाचकहो तुम्ही स्वतःच बांधायचा आहे. माझं बरंचसं लहानपण हे माझ्या आत्याच्या गावी गेलं. गेल्या तीन वर्षांत मात्र तिथे जायला जमलं नव्हतं. ते गाव तसं लहानच आहे पण आमचे आतोबा म्हणजे गावकीतील प्रतिष्ठित सदस्य आहेत. गावात आत्याच्या सास-यांनी बांधलेला चिरेबंदी वाडा आहे. त्यांची ब-यापैकी शेतजमीन आणि बागाईतसुद्धा आहे. हल्ली मात्र तिथे थोडी शांतताच असते. आत्याला तीन मुलगे आणि चार मुली आहेत. पण वाडयात त्यांच्यापैकी कोणीच रहात नाही. मुलांनी आपलं बस्तान शहरांत बसवलं आहे. सासरी गेलेल्या मुलीदेखील शहरातच स्थिरावल्या आहेत. सगळेजण स्वतःच्या व्यापात आकंठ बुडून गेले. रुबाबदार व्यक्तिमत्त्वाची आमची आत्या मात्र अगदी एकटी पडली आणि वेळेच्या आधीच म्हातारी होऊन गेली.
आतोबांचा काय इकडे तिकडे कसाही वेळ जातो. पण आमच्या काकांपैकी जे कोणी गावी जायचे त्यांना आत्याच्या एकाकीपणाबद्दल काळजी वाटायची. लोकांनी तिला बरंच समजावलं की आता शहरात मुलांकडे रहायला जा म्हणून. पण ती अशी थोडीच जाणार होती. मोठया मुष्कीलीनेच एकदा मधल्या मुलाकडे जाऊन तिने स्वतःच्या मोतीबिंदूचं ऑपरेशन करून घेतलं होतं. माझी हिवाळ्याची सुट्टी सुरू झाली तेव्हां आईनेच मला गावाला जायला सांगितलं. म्हणाली, "महिनाभर जाऊन आत्याबाईंची देखभाल करून ये." मला खरंतर जावंसं वाटत नव्हतं, पण कंटाळा आला तर दोन चार दिवसात परत येईन असं आईला सांगून मी आत्याच्या गावी गेलो. तिथे पोचल्यावर समजलं की आत्याच्या नणंदेची मुलगी अमितादीदी ही सुद्धा सुट्टीची रहायला आली आहे. मी तिला लहानपणी पाहिलं होतं. आता मात्र ती पूर्णपणे बदललेली समजूतदार मुलगी दिसत होती. तिच्या डोळ्यांवर चष्मा होता. रंग गोरा आणि उंची मध्यमशी होती. अंगाने व्यवस्थित भरलेली होती. मला पाहून तिलाही हुरूप आला होता बहुधा. पण ती माझ्याशी फार बोलायची नाही. घरात कामाला एक सोळा सतरा वर्षांची कमळी नावाची पोरगी होती. भिंगरीसारखी ती इकडे तिकडे बागडत असायची. मला बघून उगाचच हसायची. आत्याने सांगितलं की ही त्या जुन्या आत्मारामची पोरगी. तिचं लग्न तर झालं होतं पण अजून सासरी पाठवणी झाली नव्हती. माझ्या हेही लक्षात आलं की ती जितकी हसतमुख होती तितकीच बडबडया स्वभावाची पण होती. तिच्याबरोबर बोलतांना आरंभी मीच थोडा भिडस्त वाटत होतो पण संध्याकाळपर्यंत तिने रमेशदादा रमेशदादा म्हणत असं काही कीर्तन सुरू केलंन की एखाद्याला वाटावं ह्यांची फार पूर्वीपासून ओळख आहे. ती किंचित सावळ्या रंगाची असली तरी उंचीला अधिक होती. तिचं सारं अंगांग जणू तुमच्याशी बोलयला उत्सुक असायचं. उर्वलवरची तिची ओढणी सारखी ढळत रहायची. तिच्या घरी पुरुषमाणसं फार नसल्याने तिला पदर ओढायची सवय नव्हती. आपल्या ओढणीशी खेळणा-या तिला पाहून एकदातर मला वाटलं तिची ओढणी काढून सरळ फेकून द्यावी कुठेतरी. पण तेवढयात माझं लक्ष तिच्या भरलेल्या छातीकडे गेलं. हाय हाय. छातीवरची दोन टरबूजं पाहिल्यावर माझ्या अंगात तर असं सळसळून आलं. वरची बोंडं तर ड्रेसमधूनही स्पष्ट दिसत होती. मीच काय पण कोणाचीही शुद्धबुद्ध हरपली असती ते पाहून. मी आपला सरळसाधा स्वच्छ चारित्र्याचा पोरगा होतो तरीही मन थोडंसं ढवळलं गेलंच तिला पाहून. ह्या अगोदरची तीन वर्षं मी हॉस्टेलवर रहात होतो. तिथे मी दोन तीन वेळा पूर्णनग्न सिनेमे पाहिले होते. शहरातल्या सिनेमागृहांमधे तर अर्धनग्न सिनेमांची लाटच आली होती. गावात राहून ज्या गोष्टींची मला गंधवार्तादेखिल नव्हती त्या सर्व गोष्टी आता मला चांगल्याच उमजल्या होत्या. सुट्टी संपवून जेव्हां मी गावाकडून परत यायचो तेव्हां माझे मित्र उघड शब्दांत आपल्या जोवाळणीच्या कथा सांगायचे आणि मलाही माझ्या गोष्टी सांगायचा आग्रह करायचे. पण माझ्याकडे सांगण्यासारखं काहीच नसायचं. मग माझा मलाच फार राग यायचा. प्रत्येक वेळेस जातांना काहीतरी करण्याचा निश्चय करून जायचो पण हाताला काहीच लागायचं नाही. माझी संगोत्कटता शमवायचा एकमेव मार्ग माझ्याकडे होता आणि तो म्हणजे हस्तमैथुन. पण कमळीला पाहिल्यावर मात्र मी ठरवूनच टाकलं की सगळीच्या सगळी सुट्टी इथेच रहायला लागलं तरी चालेल पण हिला जोवाळूनच परत जाईन. ह्याच भावनेतून मी येता जाता दोन तीन वेळा तिच्या अंगाला लगटून पुढे गेलो. त्यावर अंग चोरून घेण्याऐवजी तिनेही एक धक्का मारूनच मला उत्तर दिलं. संध्याकाळी थंडीच्या कडाक्यामुळे आत्याने पडवीतली आंघोळीचं पाणी तापवायची चूल पेटवली. आजूबाजूच्या दोन तीन बायाही येऊन बसल्या. कमळी आणि अमितादीदी पण होत्या. एका बाजूला भिंत बांधून पडवी बंद केली होती. थंडीत आणि पावसाळ्यात आत्या तिथेच चुलीच्या उबेला झोपायची. आत्या त्या बायांना सांगू लागली, "आधी कमळीची आई रात्री सोबतीला यायची पण अमिता आल्यापासून कमळीच सोबतीला यायला लागली." आत्याचा बिछाना तिथेच बाजल्यावर घातलेला होता. थोडयाच वेळात वीज गेली. अमितादीदी उठून बिछान्यावर बसली. ती गप्पच होती. दिवसा माझ्याबरोबर काहीबाही लिखापढी करत होती. इकडे चुलीजवळ बायकांच्या गप्पा चालू होत्या. झोप आली म्हणून मी उठलो आणि माजघरात जायला निघालो. पण आत्याने मला थांबवलं. तिच्या गोष्टी अजून संपल्या नव्हत्या. तिनेच मला बाजल्यावर बसायला सांगितलं. अंगावर रजई ओढून घेऊन मी बाजल्याच्या दुस-या टोकाला बसलो. अमितादीदी भिंतीला पाठ टेकवून बसली होती. बायकांच्या प्रश्नांना होय-नाही करत उत्तरं देत होती.
आतोबांचा काय इकडे तिकडे कसाही वेळ जातो. पण आमच्या काकांपैकी जे कोणी गावी जायचे त्यांना आत्याच्या एकाकीपणाबद्दल काळजी वाटायची. लोकांनी तिला बरंच समजावलं की आता शहरात मुलांकडे रहायला जा म्हणून. पण ती अशी थोडीच जाणार होती. मोठया मुष्कीलीनेच एकदा मधल्या मुलाकडे जाऊन तिने स्वतःच्या मोतीबिंदूचं ऑपरेशन करून घेतलं होतं. माझी हिवाळ्याची सुट्टी सुरू झाली तेव्हां आईनेच मला गावाला जायला सांगितलं. म्हणाली, "महिनाभर जाऊन आत्याबाईंची देखभाल करून ये." मला खरंतर जावंसं वाटत नव्हतं, पण कंटाळा आला तर दोन चार दिवसात परत येईन असं आईला सांगून मी आत्याच्या गावी गेलो. तिथे पोचल्यावर समजलं की आत्याच्या नणंदेची मुलगी अमितादीदी ही सुद्धा सुट्टीची रहायला आली आहे. मी तिला लहानपणी पाहिलं होतं. आता मात्र ती पूर्णपणे बदललेली समजूतदार मुलगी दिसत होती. तिच्या डोळ्यांवर चष्मा होता. रंग गोरा आणि उंची मध्यमशी होती. अंगाने व्यवस्थित भरलेली होती. मला पाहून तिलाही हुरूप आला होता बहुधा. पण ती माझ्याशी फार बोलायची नाही. घरात कामाला एक सोळा सतरा वर्षांची कमळी नावाची पोरगी होती. भिंगरीसारखी ती इकडे तिकडे बागडत असायची. मला बघून उगाचच हसायची. आत्याने सांगितलं की ही त्या जुन्या आत्मारामची पोरगी. तिचं लग्न तर झालं होतं पण अजून सासरी पाठवणी झाली नव्हती. माझ्या हेही लक्षात आलं की ती जितकी हसतमुख होती तितकीच बडबडया स्वभावाची पण होती. तिच्याबरोबर बोलतांना आरंभी मीच थोडा भिडस्त वाटत होतो पण संध्याकाळपर्यंत तिने रमेशदादा रमेशदादा म्हणत असं काही कीर्तन सुरू केलंन की एखाद्याला वाटावं ह्यांची फार पूर्वीपासून ओळख आहे. ती किंचित सावळ्या रंगाची असली तरी उंचीला अधिक होती. तिचं सारं अंगांग जणू तुमच्याशी बोलयला उत्सुक असायचं. उर्वलवरची तिची ओढणी सारखी ढळत रहायची. तिच्या घरी पुरुषमाणसं फार नसल्याने तिला पदर ओढायची सवय नव्हती. आपल्या ओढणीशी खेळणा-या तिला पाहून एकदातर मला वाटलं तिची ओढणी काढून सरळ फेकून द्यावी कुठेतरी. पण तेवढयात माझं लक्ष तिच्या भरलेल्या छातीकडे गेलं. हाय हाय. छातीवरची दोन टरबूजं पाहिल्यावर माझ्या अंगात तर असं सळसळून आलं. वरची बोंडं तर ड्रेसमधूनही स्पष्ट दिसत होती. मीच काय पण कोणाचीही शुद्धबुद्ध हरपली असती ते पाहून. मी आपला सरळसाधा स्वच्छ चारित्र्याचा पोरगा होतो तरीही मन थोडंसं ढवळलं गेलंच तिला पाहून. ह्या अगोदरची तीन वर्षं मी हॉस्टेलवर रहात होतो. तिथे मी दोन तीन वेळा पूर्णनग्न सिनेमे पाहिले होते. शहरातल्या सिनेमागृहांमधे तर अर्धनग्न सिनेमांची लाटच आली होती. गावात राहून ज्या गोष्टींची मला गंधवार्तादेखिल नव्हती त्या सर्व गोष्टी आता मला चांगल्याच उमजल्या होत्या. सुट्टी संपवून जेव्हां मी गावाकडून परत यायचो तेव्हां माझे मित्र उघड शब्दांत आपल्या जोवाळणीच्या कथा सांगायचे आणि मलाही माझ्या गोष्टी सांगायचा आग्रह करायचे. पण माझ्याकडे सांगण्यासारखं काहीच नसायचं. मग माझा मलाच फार राग यायचा. प्रत्येक वेळेस जातांना काहीतरी करण्याचा निश्चय करून जायचो पण हाताला काहीच लागायचं नाही. माझी संगोत्कटता शमवायचा एकमेव मार्ग माझ्याकडे होता आणि तो म्हणजे हस्तमैथुन. पण कमळीला पाहिल्यावर मात्र मी ठरवूनच टाकलं की सगळीच्या सगळी सुट्टी इथेच रहायला लागलं तरी चालेल पण हिला जोवाळूनच परत जाईन. ह्याच भावनेतून मी येता जाता दोन तीन वेळा तिच्या अंगाला लगटून पुढे गेलो. त्यावर अंग चोरून घेण्याऐवजी तिनेही एक धक्का मारूनच मला उत्तर दिलं. संध्याकाळी थंडीच्या कडाक्यामुळे आत्याने पडवीतली आंघोळीचं पाणी तापवायची चूल पेटवली. आजूबाजूच्या दोन तीन बायाही येऊन बसल्या. कमळी आणि अमितादीदी पण होत्या. एका बाजूला भिंत बांधून पडवी बंद केली होती. थंडीत आणि पावसाळ्यात आत्या तिथेच चुलीच्या उबेला झोपायची. आत्या त्या बायांना सांगू लागली, "आधी कमळीची आई रात्री सोबतीला यायची पण अमिता आल्यापासून कमळीच सोबतीला यायला लागली." आत्याचा बिछाना तिथेच बाजल्यावर घातलेला होता. थोडयाच वेळात वीज गेली. अमितादीदी उठून बिछान्यावर बसली. ती गप्पच होती. दिवसा माझ्याबरोबर काहीबाही लिखापढी करत होती. इकडे चुलीजवळ बायकांच्या गप्पा चालू होत्या. झोप आली म्हणून मी उठलो आणि माजघरात जायला निघालो. पण आत्याने मला थांबवलं. तिच्या गोष्टी अजून संपल्या नव्हत्या. तिनेच मला बाजल्यावर बसायला सांगितलं. अंगावर रजई ओढून घेऊन मी बाजल्याच्या दुस-या टोकाला बसलो. अमितादीदी भिंतीला पाठ टेकवून बसली होती. बायकांच्या प्रश्नांना होय-नाही करत उत्तरं देत होती.
